Türkiye Ters laleleri ıslah çalışmaları

Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde proje sorumlusu ziraat mühendisi Meral Aslay , Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde yürütülen çalışmadaki amacımız, çalışmalarımızı, bu konuda üretim yapan özel sektöre duyurmak , tescil ettirdiğimiz Ters lale çeşitlerinin üretimini özel sektöre aktarmak ve ülke ekonomisine katkıda bulunmayı hedeflediklerini söyledi.

Aslay proje hakkında verdiği bilgide;

‘’Bugüne kadar Fritillaria cinsinin sistematiği, taksonomisi ve yayılış dışında ülkemizde yapılmış kültüre alma ve ıslah çalışmaları bulunmamaktaydı. Oysa bu türler içerisinde çiçek rengi, çiçek şekli ve bitki duruşu bakımından çok güzel Fritillaria türlerimizde mevcuttur. TÜBİTAK tarafından desteklenen 110G022 nolu proje kapsamında Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde yürütülen çalışma sonucunda Fritillaria türlerini kültüre alma çalışmaları sonuçlandırılmıştır. Fritillaria cinsine ait türleri içerisinde barındıran bir gen havuzu oluşturulmuş, kültüre alma, yetiştirme tekniklerinin belirlenmesi ve çoğaltma yöntemlerinin tespit edilmesi çalışmaları sonuçlandırılmıştır.

Çalışmanın ikinci etabında ise;

‘Türkiye Fritillaria L. Türlerinde Çeşit Geliştirme ve Yeni Çeşitlerin Sektöre Kazandırılması’ 105G068 nolu Tübitak projesi ile ıslah çalışmaları Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürlüğünde başlatılmıştır.

Bu proje kapsamında gen havuzunda mevcut olan Fritillaria türlerine seleksiyon, mutasyon ve melezleme ıslahı yöntemleri uygulanmıştır. Uygulanan ıslah yöntemleri sonucunda 25 çeşit aday adayı tespit edilmiştir. Süs bitkisi olarak geliştirilen çeşit adaylarından 3 tanesi ile ilgili belgeler hazırlanarak Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi (TTSM) Müdürlüğü’ne tescili için başvuru işlemleri yapılmıştır. Çeşit adayları ile ilgili olarak çeşit öncesi denemeler kurulmuş ve çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışma sonucunda ters lale yerli çeşitleri piyasada yerini alacaktır.

Sürdürülebilir kullanımının sağlanması,

Patent yasası, ıslahçı hakları gibi konuların yoğun şekilde gündeme geldiği şu günlerde ülkemiz süs bitkileri sektörüne çok acil olarak yerli çeşitlerin girmesi gerekmektedir. Söz konusu yasaların yürürlüğe girmesi ile birlikte pazarda oluşacak tescilli çeşit sıkıntısının problemsiz aşılması için bu tip çalışmalara öncelik ve ağırlık verilmesiyle çözülecektir. Kendi genetik kaynaklarımızı kullanarak elde edeceğimiz çeşitler, gen kaynaklarımızın ve biyolojik çeşitliliğimizin halka tanıtılması, sürdürülebilir kullanımının sağlanması, aynı zamanda atıl kaynaklarımızın ekonomik faydaya dönüştürülmesi ve varyabilitenin daraldığı pazarda ülkemize avantaj sağlanması açısından önemli olacaktır’’ dedi.

Bizimbitkiler.org.tr